Her yaşta ve herkeste en sık görülen ağız yaraları olan aft hakkında bilinmesi gerekenleri Diş Hekimi Merih Keçe anlattı.
AFT NASIL OLUŞUR?
Her yaşta ve herkeste en sık görülen ağız yaraları olan aft, ağız içi yumuşak dokusunda genellikle dil, dudak içi ve boğazda oluşan ağrılı ağız ülserleridir. Aft genellikle herpes simpleks virüsünün neden olduğu ağız uçuğuyla karıştırılır ama uçuktan farklıdır ve aft oluşumuna neden olan birçok faktör söz konusudur. Aftın basit ve karmaşık olmak üzere iki türü vardır. Basit aftlar, daha küçük bir bölgede görülerek bir iki hafta içinde kendiliğinden iyileşir. Karmaşık aftlar, genellikle daha önceden aftı olan kişilerde sık görülür ve ağız içinde daha geniş bir bölgede ve fazla ağrı vererek daha uzun sürer.
AFT NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Basit aftlar için genellikle herhangi bir tedavi gerekmez. Ağız içindeki tükürük sayesinde bir iki hafta içinde kendiliğinden iyileşirler. Bu süreçte, aftın iyileşmesine yardımcı olmak için yapılacaklar arasında ekşi, asitli, baharatlı yiyecek ve içeceklerden kaçınmak, gıdaları çok sıcak tüketmemek, alkol ve sigara kullanmamak, tuzlu-karbonatlı suyla gargara yapmak, ağrı kesici ilaçlar almak yer alır. Ayrıca dut suyu ve zerdeçal da iyileşmeyi hızlandıran doğal tedavi yöntemleridir. Aftın beraberinde ateş olması, üç haftadan uzun sürmesi veya çiğneme ve yutmayı engellemesi durumunda hemen doktora başvurulmalıdır.
AFT KAÇ GÜNDE GEÇER?
“Çocukluk çağında özellikle de bilinçsiz bir şekilde yabancı cisimlerin ağza sokulması ağız içi enfeksiyonlarının çocuklarda daha sık görülmesine neden oluyor” diyen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Anıl Yeşildal, çocuklarda da görülen aftlar hakkında şunları söyledi: “Aftlar sık görülür ve genellikle tekrarlar. Gerçek nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte bazı uzmanlar, aftların sebebinin bağışıklık sistemi problemleri, bakteri ya da virüslerin olabileceğine inanmaktadır. Stres, travma, alerji bazı mineral veya diğer vitamin eksiklikleri ya da kalıtım gibi diğer faktörler de aft oluşumunu kolaylaştırabilir.
Uçukların aksine bulaşıcı yaralar değildir ancak direkt ağız içinde, yanak içinde, dişlerle, dudak arasında olduğu için çok ağrılı olabilir ve yemek yemek hakikaten işkence haline gelebilir. Böyle zamanlarda bisküvi, kızarmış ekmek, havuç tarzı ağızdaki yarayı daha da zedeleyebilecek sert ve sivri gıdalardan kaçınılmalı, ekşi-acı-aşırı tuzlu, aşırı sıcak veya soğuk yiyecek-içeceklerden de sakınılmalıdır.
Ağızdaki acıyı azaltacak solüsyonlar, dezenfektan solüsyonlar ve yaraların iyileşmesini hızlandıran kortizonlu ağız içi merhemler ile genellikle 7-10 gün içerisinde iyileşir. Daha çok dişetlerinin etkilendiği “gingivostomatit” ise dişetlerinde çekilme, şişme, kızarma hatta kanmayla seyreden bir enfeksiyondur. Sebebi genellikle anaerob yani oksijeni sevmeyen bakterilerdir. Aftta kullanılan rahatlatıcı ve dezenfektan solüsyonların yanında bu bakterilere özel antibiyotik benzeri ilaçlarla 3-4 günde hızla iyileşir ancak antibiyotik tedavisi 1 haftadan önce kesilmemelidir.”
