Peki, dolandırıcıların yöntemi nasıl işliyor? Öncelikle ev otomobil, elektronik eşya satışı yapılan bir internet sitesinde üyelik kaydı oluşturuluyor. Bu kayıt esnasında sadece mail adresi ve cep telefonu bilgisi vermek yeterli oluyor. Üyeliğin ardından ise başka sitelerden kopyalanan bir otomobilin, evin ya da elektronik eşyanın fotoğraf ve özellikleri siteye yükleniyor.
TÜKETİCİ FİYATA KANIYOR
İlanın dikkat çekici olması için satışı yapılan ürün ‘Acil satılık’ başlığı ve ‘Bedelli askerlik nedeniyle’, ‘Yurt dışına taşınıyorum’ gibi gerekçelerle normal piyasanın çok altında satışa sunuluyor. Fiyat cazibesine kapılıp alırken kâr etmek isteyen tüketici ise hemen ilandaki numarayı arayıp satışı yapılan ürünle ilgili detaylı bilgi almaya çalışıyor.
“PARAYI GÖNDER İLAN KALKSIN”
İşte dolandırıcılık yönteminin en can alıcı noktası burada başlıyor. Genellikle il merkezlerine en uzak olan ilçeleri adres gösteren sözde satıcı konut, taşıt ya da eşyayı satmak üzere olduğunu ancak cep bank yöntemiyle kapora gönderilmesi halinde ilanı 1 günlüğüne kaldırabileceğini söylüyor. İkna olan tüketici 50 TL’den başlayıp 500 liraya kadar olan kaporayı bankamatiğe yolluyor.
REZİL OLURUM KORKUSU
Sözde satıcı söylediği gibi ilanı internet sitesinden kaldırıyor ancak satış görüşmesinin yapıldığı telefona bir daha ulaşılamıyor. Neye uğradığı şaşıran tüketici ise bir süre sonra dolandırıldığını anlıyor. Tüketici dernekleri, dolandırıcıların tuzağına düşen birçok kişinin ‘rezil olurum’ düşüncesiyle yaşadıkları olayı ilgili kurumlara bildirmiyor. Bildirilen olaylarla ilgili de net sonuçlar ortaya çıkmıyor.
MAĞDUR SAYISI ÇOK
Dolandırıcıların yeni yöntemi ile ilgili Hürriyet’e konuşan Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Genel Başkanı Aziz Koçal, “Bu konuda bize ulaşan çok sayıda şikâyet var. Sözde satıcılar Türkiye’de en çok ziyaret edilen 2’inci el satış sitelerini tercih ediyor. Satışa konulan ürünlerin birçoğu da başka sitelerden kopyalanmış durumda. Ucuz fiyat cazibesine kapılan tüketici maalesef kolayca dolandırılıyor” diye konuştu.
DENETİM ARTMALI
Kapora olarak küçük meblağların hesaplara geçildiğini kaydeden Koçal, “Dolandırıcılar çoğunlukla 50-100 TL gibi kapora bedelleri istiyor. Bu nedenle de dolandırıcılık yöntemini ilgili kurumlara bildiren sayısı gerçek vaka sayısının çok altında. Asıl yapılması gereken ise kamu kurumlarının internet üzerinden yapılan bu tür işlemleri denetim altına alması, sistemi yeniden düzenlemesi” dedi.
BAKANLIK HAREKETE GEÇMELİ
Koçal, şöyle devam etti: “Verilen ilanların doğruluğundan ilanı veren kişi sorumlu olması nedeniyle ilan verilen siteler kendilerini kurtarmaya çalışıyor. Bu tür sitelerde bir denetim mekanizmasının olmasının sağlanması tüketicinin mağduriyetini büyük ölçüde önleyecektir. Ticaret Bakanlığı’nın bu konuda harekete geçmesini bekliyoruz.”
BİLİNÇ ARTMALI
Teknolojinin gelişimi ile birlikte dolandırıcılık yöntemlerinin de farklılaştığını vurgulayan Türkiye Bilişim Derneği Genel Başkanı Rahmi Aktepe, “Her gün farklı bir konuda şikâyet alıyoruz. Kapora konusunda bunlardan biri. Asıl sorun ise yasal düzenlemelerin teknolojik gelişimlerin geride kalması ve toplumdaki bilinç eksikliği. Sanal satışlardaki sorun da bu. Devlet elbette önlem alacak ancak asıl önemli olan tüketicinin kendini geliştirmesi” dedi.
MAĞDURLAR NE DEDİ?
BEDELLİ ASKERLİK YALANI
Derya S.: İnternette beğendiğim otomobilin piyasası ile satıştaki rakam arasında 8 bin TL fark vardı. Nedenini sorduğumda bedelli askerlik yapacağını, paraya ihtiyacı olduğunu söyledi. Söylediklerine inandım cep bank yöntemi ile 200 lira yolladım. İlan kullanımdan kalktı ancak satıcıya bir daha ulaşamadım.
“ALLAH’A HAVALE ETTİM”
Özgür M.: Acil satılık ilanı üzerine satıcıyı aradım. Otomobili satmak üzere olduğunu, kaparo gönderirsem ilanı bir günlüğüne kaldıracağını söyledi. 100 TL yolladım, ilan kalktı. Ancak satıcıya bir daha ulaşamadım. Meblağ küçük olduğu için şikâyette bulunmadım, Allah’a havale ettim.
