Haziranda gıda fiyatları bir önceki aya göre yüzde 1,96 artarken, altı aylık artış yüzde 26,53’e, son bir yıllık artış ise yüzde 56,19’a çıktı.
Halkın enflasyonu durdurulamıyor. Bu yılın ilk altı aylık döneminde yüzde 26,5 yükselen gıda fiyatlarındaki son bir yıllık artış ise yüzde 56.19 olarak ölçüldü. Tarladan yurttaşa kadar ürünlerdeki fiyat makası da açılıyor. TZOB’a göre üretici ve market arasındaki fiyat farkı haziranda en fazla yüzde 392,54 ile salata oldu.
Haziranda gıda fiyatları bir önceki aya göre yüzde 1,96 artarken, altı aylık artış yüzde 26,53’e, son bir yıllık artış ise yüzde 56,19’a çıktı.
Gıda fiyatlarında yaşanan yükselişten en büyük zararı, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan ve enflasyona karşı herhangi bir koruması bulunmayan ücretliler ve yoksullar gördü.
Yoksullar gıda harcamalarının büyük bölümünü ekmek, tahıl ve sebzeye ayırırken, zenginlerin gıda harcamalarının büyük bölümünü et balık ve deniz ürünleri meydana getiriyor.
Haziran 2019 itibarıyla son bir yılda ekmek, un, bulgur, makarna ve benzerlerinin fiyatlarında yüzde 18,99, et-balık fiyatlarında 19,38, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 46,87 artış yaşandı. Bir yıl öncesine göre katı ve sıvı yağ fiyatları yüzde 23.15 arttı. Meyve fiyatları yüzde 101,41, sebze fiyatları ise yüzde 176,8 artış gösterdi. Bakliyat fiyatları yüzde 17,79 diğer gıda fiyatları ise yüzde 30.38 yükseldi.
En yoksul yüzde 10’luk kesim harcadığı her 100 liranın 31 lirası gıdaya giderken, en zengin yüzde 10’luk kesimin 100 liralık harcaması içerisinde gıdanın aldığı pay ise 13 lirada kalıyor. Gıda fiyatlarında yaşanan artış ve azalışlar, harcamalarının büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda bulunan yoksulların enflasyonunu zenginlere göre çok daha fazla etkiliyor.
Türkiye’deki aileler gıda için harcadıkları her 100 liranın 17,9 lirasını pirinç, ekmek, bulgur, buğday unu, makarna ve şehriye gibi ürünlere veriyor. Diğer ülkelere göre miktar olarak çok az tüketilmesine rağmen, dünyanın belki de en yüksek fiyatlarının geçerli olması nedeniyle et ve balık için yapılan harcamalar ise gıda harcamalarının yüzde 22,4’ünü oluşturuyor. Süt, peynir, tereyağı ve diğer süt ürünleri ile yumurtanın gıda harcamaları içerisindeki payı yüzde 13,4’ü buluyor.
Üretici ve market arasındaki fiyat farkı haziranda en fazla yüzde 392,54 ile salatalıkta görülürken, fiyat farkı domateste yüzde 384,98, karpuzda yüzde 379,17, kuru kayısıda yüzde 345, patlıcanda yüzde 325,75 oldu.
İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) 1995 bazlı verilerine göre, Haziran 2018 itibarıyla Ücretliler Geçinme İndeksi yıllık ortalama yüzde 17,67 ve Toptan Eşya Fiyatları İndeksi yıllık ortalama yüzde 22,95 yükseldi. Yıllık bazda perakende fiyatlarda yüzde 16,62 toptan fiyatlarda yüzde 19,31 yükseliş yaşandı.
