Milli Gazete’nin yanı sıra Evrensel ve Cumhuriyet’te de yer aldığına göre bu haberin Sadettin İnan imzalı “Ucuz ette hileli satış” başlıklı haber olduğu belirtiliyordu.
Haberde “Marketlerin, proje kapsamında Et ve Süt Kurumu’ndan düşük fiyattan aldıkları, etin tamamını vatandaşa satmadıklarının ortaya çıktığı” anlatılıyor ve “Ucuz etteki hileli satışın, projenin bitiminden bir yıl sonra Tarım ve Orman Bakanlığı müfettişleri tarafından ortaya çıkarıldığı, kamunun zararının 100 milyon lirayı bulduğu” kaydediliyordu..
Sevgili Okuyucular;
Bu köşede 19 Nisan 2018’de “Sayın Eşref Fakıbaba’ya Tüketicinin Arzuhalidir (“Et” Arzuhali)” başlıklı bir yazı kaleme almıştık. Yazıda, Kasım 2017’de başlatılan Ucuz Et Projesi’ndeki sorunları da bir bir ele almıştık.
Örneğin, “Halka ucuz et yedirmek için” bazı zincir marketlere verilen et satış imtiyazından bahsederek, bu etlerin satışa sunulmasıyla birlikte mevzuatta yapılan bir değişikliğe dikkat çekmiştik. Bu değişiklikle, hazır kıymada yüzde 15 olan yağ oranının yüzde 20’ ye çıkarıldığını yazmış; “Aslında yüzde 80 et alıyor tüketici” demiştik!
Yazıda tüketicilerin “bu etlerin çok su bıraktığı” şikayetlerini anlatmış ve şu soruları sormuştuk:
“Bir market bu etleri ‘Tüm ürünlerimiz Helal Gıda Mevzuatına Uygundur’ ibaresi ile satıyor. Bildiğimiz kadarıyla ‘helal’ bir standart olarak çeşitli prosedürlerin yerine getirilmesini gerektirir.
Bu AB Ülkelerindeki kesimhanelerde nasıl sağlanıyor ?
Sınır kapısındaki kontrollerde Bosna Hersek’ten getirilen etlerde sağlığa zararlı E.coli O157 tespit edildi;
Bu etler dışarıda nasıl kesiliyor?
Yurt dışındaki kesimhanelerde yeterince kontrol yapılıyorsa neden hastalıklı etler gümrüklerdeki TIR Kontrollerinde çıkıyor?
Bu durumda bu etler nasıl oluyor da ‘helal’ diye satılıyor?
AB ülkelerinden ithal edildiği ortada olan bu etlerin nasıl pervasızca “869 koduyla menşei Türkiye” diye satılıyor !!
Neden bakanlığın Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü bunlara hak ettiği cezayı vererek bu uygulamayı sonlandırmıyor?
Et veSüt Kurumu (ESK) neden sadece bu süreci izlemekle yetiniyor ?..
TÜKETİCİ ALDATILDI!
O tarihlerde başkan vekili olarak görev yaptığım Tüketici Dernekleri Federasyonu ucuz et reklamlarıyla tüketicinin aldatıldığı yönüyle Reklam Kurulu’na baş vurmuştu.
Bunun üzerine 2018/405 dosya numarası üzerinden inceleme yapan
Kurul ; “etiketlerin tüketicileri yanıltıcı olduğu,”nu değerlendirmişti. Reklam Kurulu, reklam veren Bim Birleşik Mağazalar A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63 üncü ve 77/12 nci maddeleri uyarınca “Anılan reklamlara aynı yöntemle düzeltme cezası verilmesine” karar vermişti.
Yine aynı mağazanın Ankara’daki marketlerinde ucuz etlerin belli olan resmi fiyatlarının önce yüksek gösterildiği, daha sonra da indirilmiş gibi yapıldığına bizzat tanık olmuştuk.
Bu etiketlerin resmini çekerek konuyu Reklam Kurulu’na taşımıştık. Kurul, 2018/2127 kararında; “Ankara ilinde bulunan BİM Market Esat Şubesi’nde 06.02.2018-14.03.2018 tarihleri arasında yer alan fiyat etiketlerinde; Emin markalı 500 gr kıyma ürünü fiyatlarının 16,50 TL olarak gösterilip üzeri çizilerek 1 TL indirim ile 14,50 TL üzerinden; Emin markalı 500 gr kuşbaşı ürünü fiyatlarının da 17,50 TL olarak gösterilip üzeri çizilerek 15,50 TL üzerinden satışa sunulduğunu” tespit etmişti. Reklam Kurulu, böylelikle sözleşme gereği piyasaya göre daha ucuza ve belli bir fiyatla satılması gereken et ürünlerinin fiyat etiketlerinin indirim yapılıyormuş gibi gösterilerek “tüketicilerin yanıltıldığını” değerlendirmiş ve “Reklam veren Bim Birleşik Mağazalar A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63 üncü ve 77/12 nci maddeleri uyarınca anılan reklamları durdurma cezası” vermişti.
BİFTEK, BONFİLE, KONTRFİLE NE OLDU?
Yeri gelmişken biz de yine 19 Nisan 2018 tarihinde bu köşeden yönelttiğimiz bir başka soruyu anımsatalım:
“ESK tarafından karkas halinde tüm bir gövde olarak bu marketlere verilen etlerin yaklaşık yüzde 70’ i ikinci, üçüncü sınıf et olarak kuşbaşı ve kıyma oluyor.
Peki bu etin kalan yaklaşık yüzde 30’ u olan biftek, bonfile, kontrfile gibi kıymetli kısımları ne oluyor ?
İhale ile etin kuşbaşı olarak 31, kıyma olarak 29 liradan satılması gerektiğine göre bu kalan yüzde otuzluk kıymetli etler, hangi fiyattan, kime, nasıl satılıyor?”
Sakın satılmayan etler bunlar olmasın ?!..
“Ucuz etin yahnisi yavan olur” diye bir atasözümüz var. Türk Dil Kurumuna göre “Ucuza mal olan şeyler niteliksizdir” anlamına geliyor bu atasözü.
Bununla birlikte bu ucuz et projesinde karşılaşılan sorunlar karşısında tüketici artık ister istemez “Ucuz etin yahnisi hileli mi olur ?” diye sormadan da edemiyor…
SORUŞTURMAYA NEDEN İZİN VERİLMEDİ?
Sayın Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli;
Milli Gazete’de Sadettin İnan imzalı o haberde, bir ihbar üzerine; “Bakanlığınız müfettişlerinin bu skandal hileli satışı ortaya çıkardığını ancak sizin soruşturmaya izin vermediğiniz” belirtiliyor.
Haberde “Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, ucuz ette yaşanan hileli satışla ilgili soruşturma yapabilmek için Danıştay’ın kararının beklendiği” ifade ediliyor ?!
Kamu hizmetinde devamlılık olduğuna göre yukarıda sayın eski bakan Fakıbaba’ya sorduğumuz soruları bir kez de size sorup ayrıca ekliyoruz:
Bu marketlerin yaptıklarının hesabını soracak mısınız? Yoksa haberde yer aldığı gibi marketlerin “Eksik sattıkları tespit edilen 3 bin ton civarındaki eti tekrar proje kapsamında indirimli satmayı kabul etmesiyle” konu kapanmış mı oluyor ?!
