Merhaba,
Mübarek Ramazan ayında gelenksel olarak orucunu tutan, tutmayan herkesin ilk sarıldığı şey sıcacık Ramazan Pidesi olur. Fırıncılar Federasyonu açıklamasından anlaşıldığı kadarıyla ekmekten sonra pideye de gizli zam var! Ankara ve İstanbul satış fiyatı geçen sene 300 gramı 2 lira şeklindeyken, bu yıl 275 gramı 2 liradan satılacak. Böylece yapılan gizli zam ile pidenin kilosu 7,27 TL olmuştur. İzmir’de ise 350 gramlık pidenin 2,5 TL’den satılacağı açıklanmıştır. Oysa, TMO kayıtlarına göre ülkemizde bir buğday refahı yaşanıyor. 2017 yılı buğday üretimi, bir önceki yıla göre yüzde 4.4 artışla 21.5 milyon tona yükseldi. Un fiyatlarında anlamlı bir artış yok. En sağlıklı ve kaliteli pideyi üreten halk ekmek fabrikaları pideye zam yapmıyor. Örneğin Ankara Halk Ekmek Fabrikası pideye bu sene zam yapmadı. Yurttaşlar 250 gram pideyi geçen seneki fiyat olan 70 kuruştan alabilecekler. Bu durumda fabrikanın ürettiği yumurtalı pidenin kilosu 2,8 TL. olacak. İstanbul Halk Ekmek Fabrikası da ürettiği Ramazan Pidesine zam yapmadığı gibi 350 gramlık pide 85 kuruştan satılacak. Fabrikanın ürettiği pidenin kilosu ise 2,4 TL olacak. Yine, Eskişehir halk ekmek pidesinin 300 gramı 75 kuruş. Yani kilosu 2,4 TL. Dolayısıyla fırıncı pidesi ile halk ekmek pidesi fiyatları arasında ortalama 2,5 misli fark oluşmaktadır!
Rekabet Kurumunun Dikkatine; “Ucuza Satan Haksız !”
Öte yandan geçtiğimiz günlerde medyaya yansıyan haberlere göre Antalya’nın 1 liraya satılan ekmeği 75 kuruşa satarak “haksız rekabet yaptığı gerekçesiyle” mahkemece haksız bulunan market işletmecisi, kararı protesto edip ekmek fiyatını 65 kuruşa kadar düşürdü!…Satışlarında yüzde 10 artış beklediğini dile getiren fırıncı Ragıp Şahin, Ramazan ayında da pide ile ekmeğin fiyatını aynı yapacağını belirterek, “Tedarik fiyatını daha az bulursam, 40 kuruşa kadar inerim”dedi. Sahi yeri gelmişken Rekbet Kurumu bu durumu bir incelese de; acaba bu konuda Fırıncılar Federasyonunca dikte edilen azami pide ve ekmek fiyatlarının nenden hep “azami fiyat” düzeyinde tavandan oluştuğuna ve bunun “Hakim durumu kullanarak haksız rekebete yol açıp açmadığına” bir baksa diyoruz.
Makarnanın Kilosu 1,5 TL ?
Ülkemizde neredeyse her mahalleye bir fırın düşmektedir. Bir oda başkanı ekmek fiyatlarındaki artışın nedenini “Fırınların yüzde 30 kapasite ile çalışması, 250 fırın olması gerekirken bu rakamın 500 olması. Bu da pastanın bölünmesine ve fiyatın artmasına neden oluyor” şeklinde açıklıyor. Böylece bu başıboş verimsizliğin faturasının tüketiciye kesildiği anlaşılıyor. Fırıncı örgütleri her bahanede bu verimsizliğin faturasın tüketiciye keseceğine, tıpkı halk ekmek fabrikaları örneğinde olduğu gibi modern entegre tesislerin önderliğini yapmalı, kooperatifler aracılığıyla mensuplarını bir araya getirmelidir. Aslında birinci sınıf durum buğdayından bol yumurta eklenerek fırınlanmış ve içerisinde hiç nem bulunmayan markalı ve ambalajlı makarnanın market satış fiyatının kilosunun 1,9 TL, semt pazarlarında ise açık makarnanın fiyatının 1,5 TL’ ye satıldığı düşünüldüğünde yapılan zammın hiç bir haklı gerekçesi olmadığı ortaya çıkmaktadır.
Maliye, Ticaret ve Gıda Tarım Bakanlıklarını Göreve Çağırıyoruz
Bu durumda gerçek bir maliyet hesabı yapıldığında pideye daha yıllarca zam yapmaya gerek olmadığı düşünülmektedir. Bu çerçevede Maliye, Ticaret ve Gıda Tarım Bakanlıklarını Göreve Çağırıyoruz. Pide (ekmek) fiyatının belirlenmesinde eksik olan taraf, Ramazanda ekmek yerine geçen temel gıda olarak Tüketici Hakkı olması nedeniyle tüketici temsiliyetidir. Bu çerçevede Maliye Bakanlığı başkanlığında “gıda enflasyonunun önlenmesi için” oluşturulduğu duyumları alınan konuyla ilgili çalışmalarda bu tüketici temsiliyeti sağlanmalıdır. Son olarak söylemek gerekirse; Ramazan bereket ayıdır. Bu ayda bereketli bir kazanç sadece kar etmek anlamına gelmez. Önemli olan haklı ve helal kazanç elde edebilmektir. Yani yurttaşa “Zamazan Pidesi” değil, gerçek Ramazan Pidesini sunabilmektir.
